Limak ve Bilgin gruplarının ortaklığıyla kurulan Darenhes Elektrik tarafından, 2010 yılında yapımına başlanan ve usulsüzlüklerle tamamlanan Pembelik Barajı’nın yöre halkına eziyeti devam ediyor.
Dersim – Elazığ sınırında, Fırat Nehri’nin Peri Suyu kolu üzerinde inşa edilen Pembelik Barajı, üzerinde ard arda inşa edilen barajlar nedeniyle neredeyse alan kalmayan Peri Suyu Vadisi’nin ekosistemini yok ederken bölgedeki 12 köyde de köylülerin yerinden edilmesine sebep oldu.
Baraj inşaatı için 2011 yılında Bakanlar Kurulu acele kamulaştırma kararı aldı. Bölge halkının açtığı davalar sonucu Danıştay acele kamulaştırma kararını iki kez iptal etti. Danıştay kararı sonucu durması gereken baraj inşaatı ve su tutması devam ederken, Karakoçan Asliye Hukuk Mahkemesi, Danıştay’ın kararını dikkate almayarak barajı yapan Bilgin-Limak ortaklığı lehine karar verdi ve köylülerin taşınmazlarını hazineye tescil etti ve kamulaştırma sırasında yapılan keşif ve avukatlık masraflarının da dava açan mülk sahiplerinden alınmasına hükmetti.
2014 yılında Darenhes firması köylülere mektup göndererek bir ay içinde barajın su tutacağını ve baraj gölü altında kalan tüm alan ve taşınmazları kamulaştırıldığını, kamulaştırma bedellerinin ödendiğini, köylerini boşaltmaları gerektiğini ve evlerinden çıkmayanların asker zoruyla çıkarılacağını belirtti.
Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru yapan köylüler için pilot davada mülkiyet hakkı ihlali gerekçesiyle köylülere maddi ve manevi tazminat verilmesi kararı çıktı ancak pilot davayı takip eden yaklaşık 200 davada mahkeme emsal kararı tanımayarak şirket lehine karar verdi. Bu kararın ardından EPDK tarafından başlatılan icra davaları sonucu arazileri ellerinden alınan köylüler mahkeme ve avukatlık ücretlerini ödemek zorunda kaldı.
Baraj inşaatının tamamlanması üzerinden 4 yıl geçmesine rağmen, nihai ÇED raporunda taahhüt edilen ve köylülerin ulaşım için bot dışında tek seçeneği olan köprü de hala yapılmadı.
Köprü için verilen taahhüdün kaldırılması işleminin iptali davası sonucunda Elazığ 1. İdare Mahkemesi keşif kararı verdi. Önceki gün İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ)’den gelen bilirkişi heyeti ve köylülerin katılımıyla yapılan keşif sonrası Peri Suyu Koruma Platformu (KAR-DER) yazılı açıklama yaptı.
“Güvenlik amacıyla yapılan Pembelik Barajı’nın su tutmasıyla yaklaşık 4 yılı geçen zaman süre içerisinde Tunceli, Elazığ, Bingöl illerine bağlı birbirleriyle akraba, hısım olan köylülerin iletişimi kesilmiş bulunmakta. Nihai ÇED raporunda baraj gövdesinin olduğu yerde köprü yapılma projesi ve çevre yollarının bağlantılarının sağlanması taahhüdü varken, malesef bölge halkı bu barajı istemediğinden ve meşru demokratik haklarını kullandığı için, mevcut LİMAK Şirketi, bu fiili durum karşısında buna uymayıp, ÇED raporunu değiştirerek bölge insanlarını cezalandırmayı seçti. Bölgede devleti, işbirlikçileri arkasına alan LİMAK hukuk tanımadan, imar planı olmadığı halde KAÇAK durumdaki PEMBELİK BARAJINI bitirerek bulunduğumuz sürece kadar gelmiş bulunmakta. Fakat suyundan, toprağından, kültüründen ödün vermeyen Peri Suyu halkı, hakkında başlatılan soruşturmalar, kendilerine verilen para cezaları, tutuklamalar ve mahkeme kararı ile kendi köylerine giriş yasağı verilmesine rağmen Devlet ve Limak’ın hukuksuzluğu karşısında geri adım atmadı. Bölgede kültürel ve ekolojik soykırıma neden olan ve Peri Vadisi denilen bir coğrafi yeri sulara boğarak dili olmayan canlılarla birlikte yok olmakla karşı karşıya bırakmış bulunmakta. Bütün bu hukuksuzlukları Danıştay ve Anayasa Mahkemesinin tescil kararlarına rağmen, şu anda AİHM’ne taşınmış bulunmakta. Çünkü geldiğimiz noktada sanki köprü lütufmuş gibi 5 yıl sonra keşif kararı alınıp yöre insanlarıyla adeta tiyatro oynanıyor.
Nazımiye-Karakoçan-Yayladere bölgesinde, Peri Çayı üzerinde yapılan, Pembelik HES Barajı ÇED olumlu raporunda Darenhes AŞ. tarafından taahhüt edilen, verilen taahhüdün kaldırılması işleminin iptali davasında, Yayladere Çayağzı-Surçay köyü köylülerin avukatı olan Yılmaz Karaslan tarafından açılan bu dava, Elazığ 1. İdare Mahkemesi ve İTÜ bilirkişi heyetiyle birlikte keşifi yapıldı.Köylüler kendilerini Tecrite mahkum ederek cezalandırılan ve iletişimini sağlayan bu Köprülerinin yapılmasını, ÇED olumlu kararı ile taahhüt edilen sözün tutulmasını talep ediyorlar.” PERİ SUYU KORUMA PLATFORMU (KAR-DEF)
Keşif sırasında çekilen videoda bölgede yaşayan bir vatandaş’ın “Annemizin, babamızın, dedemizin kemiklerini taşıdık, bu gerçekten acıdır, yaşadığımız maduriyet çok büyüktür. Geldiniz yolumuzu gördünüz, büyük mağduriyet yaşıyoruz, bunları bize devlet yaşattı. Biz devletin onay verdiği noktayı da kabul ediyoruz ama en azından bu maduriyet giderilsin, tek amacımız, arzumuz, isteğimiz budur sizden.” dedi.
