Paris’te bugün başlayan uluslararası yapay zekâ zirvesi Yapay Zekânın olası zararları başta olmak üzere yapay zekânın yol açtığı sorunları ve aynı zamanda endüstrinin genişlemesiyle geleceğini ele almayı amaçlıyor. Toplantının yapıldığı Paris Grand Palas müzesi önünde toplanan bir grup iklim aktivisti ise sevgililer günü temalı eylemde siyak kalp şeklinde balonlarla büyük teknoloji şirketlerini fosil yakıtları “terk etmeye” çağırdı. Eylemciler eylem esnasında büyük teknoloji şirketleri ile fosil enerjiler arasındaki “zehirli aşk” bağlantısını vurgulayan 1.5m çapında siyah kalp şeklinde balonlar taşıdılar. Etkinlik sektörel genişleme ile birlikte artan enerji ihtiyacının iklim değişimine etkisini ele alan raporla aynı güne denk geldi.
Bir grup Avrupa vatandaşı, – Bu sabah Paris’teki Grand Palais’de düzenlenen Yapay Zekâ Eylem Zirvesi’nin (10-11 Şubat) açılışında sevgililer günü temalı bir fotoğraf eylemi gerçekleştirerek büyük teknoloji şirketlerini fosil yakıtları “terk etmeye” çağırdı.
İklim destekçileri 5×1.5m boyutlarında “Büyük Teknoloji, fosil yakıtları terk etme zamanı” yazılı bir pankart açtılar ve büyük teknoloji şirketleri ile fosil enerjiler arasındaki “zehirli aşk” bağlantısını vurgulayan 1.5m çapında siyah kalp şeklinde balonlar taşıdılar.[
Bu etkinlik, Fosil Yakıtların Ötesi (Beyond Fossil Fuels) tarafından hazırlanan yeni veri merkezlerinin artışının Avrupa’nın enerji sistemlerini nasıl zorlayabileceğini ve iklim hedeflerini nasıl baltalayabileceğini gösteren çalışmanın yayınlanmasıyla aynı zamanda gerçekleşti. Çalışma, Avrupa’daki veri merkezi artışının, elektrik talebinde artışa yol açacağını, bunun da ya gaz altyapısını genişleterek ya da diğer sektörleri fosil yakıtlara iterek sera gazı emisyonlarını artırma riski oluşturduğunu ortaya koyuyor.
Çalışma, dünya liderleri ve büyük teknoloji CEO’larının, sektörün toplum, ekonomi ve çevre üzerindeki etkilerini tartışmak üzere Paris’teki Yapay Zekâ Zirvesi’nde bir araya geldiği gün yayınlandı. Çalışma, Avrupa’daki veri merkezlerinin elektrik talebinin 2030 yılına kadar %160’a kadar artarak 287 TWh’ye ulaşabileceği tahmin ediliyor. Bu rakam İspanya’nın 2022 yılındaki toplam elektrik tüketiminden daha fazla. Çalışma, bu artan elektrik talebinin fosil yakıtlarla ya da yenilenebilir enerjiyle karşılanmasının emisyonlar üzerindeki etkilerini araştırıyor.
Enerji Talebindeki Artış İklim Krizini Körükleyebilir
Fosil Yakıtların Ötesi (Beyond Fossil Fuels) Kurumsal Program Lideri Pierre Terras şunları söyledi: “Sevgililer Günü öncesinde, Büyük Teknoloji (Big Tech) ile fosil yakıtlar arasındaki zehirli aşk ilişkisini ifşa etmek istiyoruz. Çalışmamızın da ortaya koyduğu gibi, yeni veri merkezlerinin artışıyla ortaya çıkan ek elektrik ihtiyacının karşılanması iklim krizini körükleyebilir. Bu durum, bugün büyük ölçüde Asya’da üretilen ve fosil yakıtlarla çalışan yarı iletkenler de dâhil olmak üzere tedarik zincirinin geri kalanı için de geçerli. Herhangi bir genişleme, ek yenilenebilir enerji inşası ile el ele gitmeli. Eğer teknoloji şirketleri talep artışlarını iklim bilimi ile uyumlu hale getiremezlerse, bu artış sınırlandırılmalıdır.”
Raporun yayınlanmasından önce 100’den fazla sivil toplum kuruluşu, politika yapıcıları ve liderleri yapay zekânın çevresel zararlarını kabul etmeye çağıran ortak bir çağrı yayınlamıştı.[5] Sivil toplum temsilcileri, büyük teknoloji şirketlerinin çevresel etkileri için tam sorumluluk almasını, iklimi tahrip eden fosil yakıtlardan uzaklaşmasını, yenilenebilir ve sürdürülebilir çözümleri benimsemesini, daha fazla şeffaflık sağlamasını ve tedarik zincirlerini temizlemesini istiyor.
Terras şöyle devam etti: “Bu yapay zekâ zirvesinin amaçlarından biri, ‘kamusal çıkar doğrultusunda faydalı sosyal, ekonomik ve çevresel sonuçlar elde etmek’tir. Eğer dünya liderleri bu hedefe gerçekten bağlılarsa, yapay zekânın daha fazla fosil yakıt yakılmasına katkıda bulunmasını durdurmasını ve bu zehirli ilişkiye son vermesini tereddütsüz bir şekilde talep etmelidirler.”
Patlayan Veri Merkezi Büyümesi, Güç Talebinde Bir Artışa Yol Açıyor
Avrupa’daki patlayan veri merkezi büyümesi, güç talebinde bir artışa yol açıyor ve bu da potansiyel olarak artan emisyon riskini artırıyor; bu, genişletilmiş gaz altyapısı veya diğer sektörleri fosil yakıtlara iterek gerçekleşebilir. System Overload: How New Data Centers Could Throw Europe’s Energy Transition Off Course (Sistem Aşırı Yüklenmesi: Yeni veri merkezleri Avrupa’nın enerji dönüşümünü nasıl rayından çıkarabilir?) raporu, Avrupa’daki veri merkezi genişlemesini ve bunun enerji dönüşümü ve iklim krizi üzerindeki olası sonuçlarını ele alıyor.
Önümüzdeki altı yıl içinde, AB’deki artan veri merkezi güç talebinin CO2 emisyonlarında 121 milyon tonluk bir artışa yol açabileceğini ortaya koyuyor; bu, 2024’te İtalya, Almanya ve Birleşik Krallık’taki tüm gaz santrallerinin toplam emisyonlarına neredeyse eşdeğer. Bu genişlemenin yalnızca önceden planlanmış yenilenebilir enerjiye dayandığı alternatif bir gerçeklikte, veri merkezleri tek başına 2030’a kadar yeni AB yenilenebilir enerjilerinin neredeyse %20’sini tüketecek.
Büyük Teknoloji şirketleri ve hükümetlerden yeni talebin yeni ve ek yenilenebilir enerji kaynakları ve şebekelerle karşılanmasını sağlayacak net politikalar olmadan, veri merkezi genişlemesi emisyonları önemli ölçüde artırabilir. Rapor, teknoloji şirketlerini fosil yakıtları aşamalı olarak kaldırmaya ve yeni veri merkezlerinin enerji ihtiyaçlarıyla aynı şebeke tarafından ve aynı saatte sağlanan ek yenilenebilir enerjiyle çalıştırılmasını sağlamaya çağırıyor.
