Sivas Hafik Beykonağı Köyü’ne yapılması planlanan mermer ocağına karşı, köyde yaşayan insanlar tepki gösteriyor.
14 Kasım 2018’de Emmioğlu Mer. Mad. A.Ş tarafından yapılması planlanan 201701200 ruhsat numaralı proje, Sivas Valiliğine sunularak onay istendi ve valilik tarafından ÇED süreci başlatıldı. Daha sonra 12 Haziran 2019’da çıkan “ÇED gerekli değil” kararına ilişkin köy halkının ve yakın köylerde yaşayan halkın tepkisi oluştu. “ÇED gerekli değil” kararı, alanda yeterli araştırma yapılmadan verilmiş olup, bölgenin doğal ve inançsal değerleri göz önünde bulundurulmadı. Köylünün en büyük kaygısı tarımın, su kaynaklarının, hayvancılığın ve arıcılığın olumsuz etkilenmesidir.
Aynı zamanda yörede bulunan ve Pir Sultanın Abdal’ın musahibi olan Ali Baba Sultanın evlatlarından Ahı Sultanın ve Melek Dede’nin türbesi mermer ocağı projesinin 200 metre yakınında bulunuyor. Bu türbe ve inanç mekânları köy halkı ve civar köyler tarafından yıl içerisinde yoğun bir ziyareti karşılıyor. Çoğu zaman kurban adakları yapılırken aynı zamanda birlik cemi ve her yıl kültür festivalleri de burada yapılıyor. Küresel ısınmadan nasibini alan Anadolu köylerinde son birkaç yıldır içme suyu sorunu Beykonağı Köyü’nde de ne yazık ki baş gösterdi.
Yapılması planlanan mermer ocağı, günlük 25-30 metreküp su kullanacak ve bu sular köyün ya tarım için kullanılan sulama suyundan ya da içme suyu kaynaklarından elde edilecek. Köye ve Tozanlı vadisine yaz tatilini geçirmek ya da tarım yapmak için yıl içerisinde binlerce kişi geliyor. İstanbul’un bunaltıcı ve kirli havasında yaşayamayan yaşlılar, köyü bedensel rehabilite alanı olarak ve astım rahatsızlıklarının önüne geçmek için de kullanıyor. Mermer ocağı yapıldığı zaman yayacağı toz, bu gerekçelerle kalacak köy halkının yaşam alanlarını ve sağlığını olumsuz etkileyecek. Hafik ilçesinde bulunan tüm orman alanlarının yüzde 10’undan fazlasını içerisinde barındıran bu köyü daha fazla tanıtmak, doğal hayatını ve inanç merkezlerini korumak varken köylünün hiçbir yararına olmayan mermer ocağı yapılması yerel halkta tepkiye neden oluyor.
Telafisi olmayan zararlar
Mermer ocağı projesine dönük tepkiler sadece yerelde değil aynı zamanda İstanbul ve diğer şehirlerde yaşayan insanların da tepkisine yol açtı. Gerçekleşen bu tepkiler sonrası Beykonağı Köyü Muhtarı Barış Çağlayan yürütmenin durdurulmasına yönelik tüzel kişilik olarak açtığı davada şu gerekçeler göze çarpmaktadır: Sivas Valiliği ve Şehircilik İl Müdürlüğünün 11.06.2019 ve E. 11075 sayılı Çevre Etki Değerlendirmesi (ÇED) Gerekli Değildir kararının; ocak işletilirken kullanılacak patlatıcıların ve bunun sonucunda oluşacak toz bulutlarının civarda yaşayan köy halkının sağlığı açısından telafisi mümkün olmayan zararlar oluşturacağı, ocağın 500 metre mesafesinde akan ve çevre köylerin hayvanlarının sulanmasında ve tarımsal alanda kullanılan Tozanlı Deresi’nin patlamalardan kaynaklı olarak yer altına çekileceği, dere suyunun ise toz bulutları ile kirleneceği, işletme alanı içerisinde ayrıca sit alanı niteliğinde ve turizm potansiyeline sahip oldukça büyük bir mağaranın mevcut olduğu, yine alan içerisinde Ahi Sultan Asa Suyu ve Melek Dede Türbesi adında çevre köylerce değer verilen inançsal yapıların bulunduğu bu mekânlarda her yıl düzenli olarak kültürel faaliyetler kapsamında panayır düzenlendiği, ocağın faaliyetine geçmesi ile birlikte bu doğal ve kültürel varlıkların da yok olacağı, kültür turizm varlıklarının korunmaya alınması yönünde Kültür Turizm İl Müdürlüğüne yapılan müracaat çerçevesinde bu alanların çevre iller olan Samsun ve Tokat dahil olmak üzere turizm faaliyetlerine açık bir alan olduğuna dair raporlar hazırlandığı işletmenin orman bitki örtüsüne de zarar vereceği ileri sürülerek iptal ve yürütmenin durdurulması isteniyor.
Bu gerekçeler ve kaygılar üzerine, Sivas İdare Mahkemesince dava açılan taraftan, yani Sivas Valiliğinden 15 gün içerisinde savunmaya dönük dosyaların mahkemeye sunulmasına, 25.06.2019 tarihinde oy birliğince karar verildi. Köylünün bu mahkemeye kitlendiği ve sonuçlarını olumlu beklemek istediklerini, aksi halde mermer ocağının yapılmasının doğal, kültürel ve insan sağlığı açısından olumsuz olacağını vurguladılar. Köy halkı tüm çevre örgütlerini ve Tozanlı’da bulunan köy derneklerini ve federasyonlarını Mermer ocağına karşı sorumluluklarını yerine getirmeye çağırdı. “Bu ocak sadece bizim köyümüze değil Tozanlı Deresi’nde bulunan tüm köylere zararı olacaktır” denildi. Köy halkı birlik içerisinde dayanışma ile hareket edersek doğamızı suyumuzu, insan sağlığı ve inanç mekânlarımızı hiçe sayan bu mermer ocağının yapımına dur diyebileceklerini belirttiler.
