Alamos Gold Proje Müdürü siz mi doğru söylüyorsunuz, ÇED mi! (Kanadalı Alamos Gold’un Türkiye’deki iştiraki Doğu Biga Madencilik Proje Müdürü Çağın Şen’in vermiş olduğu röportaja cevap verme gereği duyulmuştur.)
Sayın Şen, öncelikle belirtmeliyiz ki, bugüne kadar ne söylediysek ÇED raporunda beyan ettiğiniz bilgiler ve ekler doğrultusunda konuştuk. Öncelikle cevabını beklediğimiz konu, ÇED ile resmi sayfanızdaki rakamsal tutarsızlıkların nedeni nedir? Hangisini baz alacağız!
1. İlk denetim sorumuz ÇED’de 6 yılda 495 bin onsluk altın, 3 milyon altı bin onsluk gümüş üreteceğinizi söylüyorsunuz, sayfanızda farklı rakamlar var. Devletimize beyan ettiğiniz gelire göre devlet hakkı bırakacağınıza göre, bu durumu nasıl açıklıyorsunuz?
2. Yerel Halkı bilgilendirdiğinizi söylüyorsunuz; bilgilendirme yaparken (kirazlı köyü sakinleri) tepelerinde 5200 ton patlayacı ile BALABAN tepesini patlatacağınızı da anlattınız mı? Bu bilgi yalan mı, yalansa ÇED’mi yalan söylüyor.
3. Yerel halka 6 sene içinde (kirazlı ve civar köylerden) en fazla 600 kişi ( ki bunların ne kadarı teknik eleman, be kadarı dışarıdan bilmiyoruz) ama işletme aşamasında 300 kişi çalıştıracağınızı ve sonra işsiz kalacaklarını söylediniz mi? Ya da 6 sene sonra yanınızda KANADA’ya mı götüreceksiniz? Çocuklarını işe aldıklarınız ve servis işi verdiğiniz 3 muhtar dışında destekleyen var mı? Bir de açıklamanızda yerel topluluk demişsiniz, biz de böyle ifade biçimi yok, kim bu yerel topluluklar?
4. Kamuoyunda dünyanın terk ettiği vahşi madencilik ile altın işleyeceğinizi söylüyoruz, yalan mı? 1 gr altın için 4 ton su kullanacaksınız ve bu su SİYANÜRLÜ olacak, ağır metalle kirletilecek. 25 milyon cevher ( içinde altın ve gümüş bulunan kayaç) işleyeceksiniz ve kullanılan su miktarını düşünürsek, o su en son nerede duracak?
5. Dünyanın neresinde tenörü 0,75 olan bir altın madeni işletiliyor, örnek verir misiniz? Yani bir ton kayayı 1 gram bile olmayan altın için toz haline getireceksiniz, neden tonunda 7-8 gram altın bulunan bir yerde değil de bu kadar düşük tenörde altın arıyorsunuz? Vahşi madencilik ile daha ucuza mı mal oluyor?
6. Deprem haritanızı bizimle de paylaşır mısınız? Kuzey Anadolu fay hattının orta zonu mesela Ağı Dağı’ndan geçiyor, bunu da tespit ettiniz mi?
7. Açık ve net bir dille işletmeyi kurduğunuz alanın Atikhisar Barajı’nın uzun mesafeli koruma planı içinde olmadığını söyleyebilir misiniz? Kamuoyuna SİYANÜR havuzu orada değil demek algı yönetimi değil mi? Şu an işletmenin tam girişinde bir dere vardı, o dereye ne oldu ve o su nereye gidiyordu?
8. ÇED’e göre proje alanında 56 familyaya ait 283 tür bitki tespit edilmiştir; bunlardan 7’sinin endemik olduğu belirlenmiştir. Bu da mı yalan ve bitki örtüsünü sıyırdığınızda o endemik bitkileri ne yaptınız? Denetim yapsınlar demişsiniz ya: ilk denetim, bize 7 endemik bitkiyi gösterin.
9. Biz yanlış bilgi veriyorsak siz açıklayın: ÇED alanında veya işletmeyi kurmak için bitki örtüsünü sıyırdığınız alanda: kaç kuş türü, kaç memeli hayvan, kaç sürüngen, kaç balık türü, kaç bitki türü ve kaç endemik bitki tespit ettiniz siz açıklayın (ÇED’den olsun)
10. Ağı Dağı, Kirazlı, Çamyurt’taki toplam ruhsat alanınız kaç hektar! Her ÇED alanını bitirdiğinizde geriye kalan ruhsat alanlarında da ÇED başvurusunda bulunacak mısınız?
11. SİYANÜR, hidroklorik asit, asit Kaya drenajı ve ağır metallerle dolu yığın liçinin üzerini hatıra ormanınız ile kaplayacaksınız ya, o hatıranın içine endemik bitkileri, flora ve faunayı da koyacak mısınız? Yani altınla ekosistem satın alınabiliyor mu? (Bakınız size bir ekosistem tanımı verelim: orman ekosistemini -ağacı, çalısı, makisi, orman altı bitkileri, mantarı, yosunu, likeni, akarsuları, yeraltı suyu, toprağı, toprak canlıları dahil tüm biyolojik çeşitliliği ve gen kaynakları ve yaşam birlikleriyle birlikte- bir bütün ve bütüncül olarak korumaktır!”
12. Kanada’da ki işletmeleriniz de de vahşi madencilikle mi altın arıyorsunuz? Ha bir de tondaki altın oranı kaç? Bu madenlerimizin isimlerini de açıklar mısınız?
13. Dünyanın neresinde tarım alanlarını sulayan yerin tepesinde vahşi madencilikle altın ve gümüş işleniyor? Bir örnek açıklayın! Siz tarım alanlarımızı sulayan havzada vahşi madencilikle yapılan işletmeyi kurarak marka tarım ürünlerimize zarar vermiyorsunuz da, bizler insanları başlarına gelecekler konusunda uyardığımızda mı zarar veriyoruz.
14. 212 hektarlık alanda toprak sıyırdınız. Hadi yuvarlak 2000 bin dönüm diyelim. Bunu 13 bin ağaca böldüğümüzde 6,5 ağaç ediyor, dönüm başına. Yani o bitki örtüsünü sıyırdığınız alanda dönüm başına 6,5 ağaç mı vardı? Kaldı ki ÇED’de ÇED alanının % 97’sinin orman olduğunu yazmışsınız. Bize değil açıklamalarınızda bahsettiğiniz o “yerel topluluklara” sorun, bir dönümde 6 ağaç olan yere orman denir mi? Balaban’da hem orman ekosistemi katledildi hem de iklim değişikliği ve çölleşmeye katkıda bulunuldu, bu da mı yanlış! (kaldı ki ÇED’de orman arazisindeki kapalılık oranın sadece %16’sının seyrek alan yani metrekarede 0-10 ağaç olduğunu söylüyorsunuz, geriye kalanı orta ve üstü kapalılık olduğu aşikarken yani metrekarede en az 11 en fazla 100 ağaçla kaplı olduğu gerçeğini kim saklıyor? )
15. Devlet katkı payından aldığınız teşviki de düştünüz mü? Ha bir de işletmeyi burada kurduğunuzda devlet katkı payı yarıya düşmüyor mu? Maden yasası mı doğru söylüyor, siz mi?
16. Son olarak maden yasasına göre bütün yükümlülükleri yerine getirdiğinizi açıklamışsınız. Öyleyse soruyoruz: Bakanlık ruhsatı neden yenilemedi?
Aşağıda toprağı sıyrılan alanın gerçek halini ve depremselliğini görebilirsiniz.
#KazDağlarıHepimizin
#SuveVicdanNöbeti
İlgili röportajı buradaki linkten okuyabilirsiniz.
Fotoğraf: Sultan Güner
